Liczba wykazu hipotecznego Lwh i wykaz hipoteczny

Czy spotkaliście się ze skrótem Lwh lub określeniem liczba wykazu hipotecznego albo wykaz hipoteczny?

Czy coś Ci to mówi?

W dalszej części wpisu wyjaśnię o co chodzi.

Klika dni temu doprowadziłem do końca jedną ze spraw. Chodziło o założenie księgi wieczystej dla nieruchomości gruntowej. Cała ta sprawa zajęła sporo czasu.

Cała historia rozpoczęła się w 2011r. na Podhalu. W jednej z miejscowości prowadzone były prace polegające na położeniu kabla pod ziemią. Wykonawca musiał uzyskać zgodę właścicieli gruntów na wejście i wykonanie prac na nieruchomości. W trakcie ustalania właściciela jednej z działek okazało się, że od dawna on już nie żyje. Wykonawca skontaktował się z żyjącymi spadkobiercami celem uzyskania stosownej zgody. Zgoda taka została udzielona. Wtedy też okazało się, że nieruchomość nie posiada księgi wieczystej. Sytuacja sprawiła, że księgę należy założyć.

Cały proces rozpoczął się od ustalania stanu prawnego nieruchomości. W pierwszej kolejności trzeba było uzyskać informacje o działce gruntu z wydziału geodezji lokalnego starostwa powiatowego, gdyż znany był numer nieruchomości. Potwierdziło się, że jako właściciel wpisana jest osoba, która już nie żyje.

Problemy

Główny problemem jaki się wtedy pojawił, to konieczność ustalenia następców prawnych po nieżyjącym właścicielu działki. Pomyślisz, jaki to problem. Było to jednak nie lada wyzwanie, gdyż osoby, które mogły wchodzić w rachubę jako ewentualni następcy prawni, rozjechały się po świecie. Część mieszkała i nadal mieszka w USA, cześć w różnych częściach Polski. Pierwsze postępowanie o stwierdzenie nabycia spadku wszczęte zostało w 2012r., i zakończyło się w 2014r. W postępowaniu brało udział 18 uczestników. Konieczność wysyłki korespondencji sądowej za ocean, śmierć niektórych uczestników w trakcie postepowania sprawiły, że pierwsze postępowanie tak długo trwało. Konieczne było jeszcze wszczęcie trzech postepowań o stwierdzenie nabycia spadku. Z początkiem 2017r. krąg żyjących następców prawnych był już ustalony.

Wydawało się, że to już finisz.

Pozostało zgromadzenie reszty dokumentów koniecznych do założenia księgi wieczystej mapka, wypis z rejestru gruntów, AWZ. Dlaczego AWZ?

Czym jest akt własności ziemi

W rejestrze gruntów jako dokument własności figurował skrót AWZ. AWZ oznacza akt własności ziemi. Akty takie wydawano w przeszłości od lat siedemdziesiątych XX w. Były to decyzje właściwego  do spraw rolnych organu prezydium powiatowej rady narodowej. Akty własności ziemi były decyzjami deklaratoryjnymi, które potwierdzały nabycie własności nieruchomości wchodzących w skład gospodarstw rolnych przez samoistnych posiadaczy. AWZ potwierdzał nabycie własności, gdyż nabycie własności nieruchomości następowało z mocy prawa na podstawie przepisów ustawy z dnia 26 października 1971r. o uregulowaniu gospodarstw rolnych. AWZy stanowiły podstawę do ujawnienia stanu własności w księdze wieczystej oraz w ewidencji gruntów.

Musisz wiedzieć, że wspomniana wyżej ustawa została wydana, celem uporządkowania stanu prawnego gruntów rolnych. Wynikało to stąd, iż dawniej w stosunkach wiejskich, zbycie nieruchomości rzadko kiedy odbywało się z zachowaniem warunków formalnych tj. umów notarialnych czy też wpisu do księgi wieczystej. Sprzedaż, darowizny, zamiany, podziały odbywały się bez udziału notariusza. Spowodowało to ogromny bałagan, który w jakiś sposób należało uporządkować.

Nieżyjący właściciel zaniechał niestety ujawnienia swojego prawa w księdze wieczystej, korzystając z AWZ.

Pomyślisz pewnie, jak miał ujawnić swoje prawo skoro nie było księgi wieczystej jeśli autor pisze o zakładaniu księgi wieczystej???

Nie do końca. Wyjaśnienie poniżej.

Końca sprawy nie widać

W całej sprawie pojawiły się jednak schody.

Oznaczenie numeru działki w wypisie z rejestru gruntów było inne niż w akcie własności ziemi. Zresztą w akcie własności ziemi wskazanych było kilka działek gruntu o różnym oznaczeniu. Do tego jeszcze powierzchnia działki  w wypisie z rejestru gruntów była inna niż łączna powierzchnia działek z AWZ. Różnica w numeracji działek wynikała stąd, że w AWZ działki były oznaczone wg numeracji obowiązującej w latach siedemdziesiątych XX w. a w latach dziewięćdziesiątych XX w. numeracja zmieniła się. Wyglądało, że działka mająca w rejestrze gruntów aktualne już oznaczenie, powstała z części działek figurujących w AWZ skoro były różnice w powierzchni.

W międzyczasie udało się też ustalić, że nieruchomość dla której miałem założyć księgę wieczystą posiadała w przeszłości księgę. Była to tzw. księga dawna. Nieruchomość położona jest na terenie byłego zaboru austriackiego, zatem w przeszłości dla nieruchomości na tym terenie prowadzony był stary austriacki wykaz hipoteczny. Nieruchomość (parcela) miała swoją liczbę wykazu hipotecznego tj. Lwh. Wykaz hipoteczny to odpowiednik dzisiejszej księgi wieczystej. Wspomniana na początku liczba wykazu hipotecznego – Lwh, to odpowiednik dzisiejszego numeru księgi wieczystej KW. Lwh była konieczne do wpisania jej we wniosku o założenie księgi wieczystej. Księga dawna utraciła moc prawną.

Księga dawna, Lwh i wykaz hipoteczny

Księga dawna w rozumieniu rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości  z dnia 14 lipca 1986 roku w sprawie prowadzenia ksiąg wieczystych założonych przed dniem 1 stycznia 1947 roku oraz utraty mocy prawnej niektórych takich ksiąg (Dz. U. z 1986r., Nr 28 poz. 141) to księga wieczysta założona przed dniem 1 stycznia 1947r. Według rozporządzenia, jeśli księga dawna – wykaz hipoteczny, nie zawierała w działach odpowiadających działowi drugiemu, trzeciemu i czwartemu obecnej księgi wieczystej, wpisów dokonanych po dniu 31 grudnia 1946r., to z dniem 1 stycznia 1989r. traciła moc prawną i podlegała zamknięciu. Dawna księga tj. wykaz hipoteczny (austriacki) oznaczony Lwh,  podzielony był na karty A, B i C. Karta A służyła do oznaczenia stanu majątkowego (m.in. oznaczenie parcel), w karcie B wskazywano własność, tj. właściciela a do karty C wpisywano ciężary (ograniczone prawa rzeczowe). Współczesna księga wieczysta dzieli się na cztery działy (Dział I – oznaczenie nieruchomości i spis spraw związanych z własnością, Dział II – oznaczenie właściciela, Dział III – ograniczone prawa rzeczowe z wyjątkiem hipoteki, ograniczenia w rozporządzaniu nieruchomością lub użytkowaniem wieczystym, prawa osobiste i roszczenia ciążące na nieruchomości, Dział IV – hipoteka).

POWINIENEŚ WIEDZIEĆ, ŻE KSIĘGI DAWNE MIMO, ŻE UTRACIŁY MOC PRAWNĄ, NADAL ZACHOWUJĄ ZNACZENIE DOKUMENTÓW. WCIĄŻ WYDAWANE SĄ ZAŚWIADCZENIA Z KSIĄG DAWNYCH (ZAMKNIĘTYCH), KTÓRE MAJĄ WALOR DOKUMENTU URZĘDOWEGO!!!

Po uwłaszczeniu w latach siedemdziesiątych XX w. zmarły właściciel miał możliwość ujawnienia swojego stanu prawnego w istniejącej wówczas księdze wieczystej – wykazie hipotecznym.

Wspomniałem wyżej o różnicach w oznaczeniu działek  w wypisie z rejestru i w akcie własności ziemi. W wykazie hipotecznym pojawiło się kolejne oznaczenie działek gruntu. Były to numery parceli gruntowych. Było to stare oznaczenie stosowane w Galicji, oparte na katastrze austriackim. Kataster austriacki bazował na  systemie parcelowym. Wyróżniano w nim parcele gruntowe i budowlane.

Finał sprawy, Lwh i KW

Były już zatem znane trzy oznaczenia nieruchomości. Najstarsze oznaczenie parceli gruntowej wynikające z wykazu hipotecznego, oznaczenie z lat siedemdziesiątych XX w. zawarte w AWZ i współczesne, wprowadzone w latach dziewięćdziesiątych XX w.

Jak tu wykazać, że chodzi o jedną i tą samą nieruchomość?

I ten problem udało się rozwiązać, ale to już temat na odrębny wpis.

Księga wieczysta została założona, jest już nadany nowy numer księgi no i wiadomo jaka była liczba wykazu hipotecznego Lwh! 🙂