Projekt domu a dokładnie kwestia praw autorskich do projektów była już poruszana na forum mojego bloga.
Zagadnieniom praw autorskich do projektu poświęcony był m.in. mój ostatni sierpniowy wpis: Prawa autorskie do projektu domu (i nie tylko). Wspomniałem w nim o pewnej rozmowie telefonicznej z klientem. Chodziło o odkupienie projektu od poprzedniego inwestora i kontynuację budowy. Brak było jednak spisanej umowy z projektantem. Jeśli chcesz wiedzieć więcej, kliknij po prostu na powyższy link. 😊
Dzisiaj chciałem jednak wspomnieć o czymś innym. Powinieneś przeczytać poniższy tekst, jeśli chcesz mieć projekt domu na wyłączność. Tzn. stworzyłaś/stworzyłeś sobie pomysł tego jak ma wyglądać Twój dom.
Chcesz mieć też pewność, że nikt inny nie wybuduje takiego domu (np. szczegółowo opisywałaś/opisywałeś projektantowi jak ma wyglądać dom).
Projekt domu
Czy projektant tworzy projekt domu tylko dla mnie
Najczęściej można odpowiedzieć na to pytanie – NIE!!! Będzie tak, jeśli zamówiłaś/zamówiłeś projekt domu bez spisywania umowy z projektantem, albo projektant zawarł z Tobą umowę, ale udzielił Ci licencji nie wyłącznej na projekt domu.
Jest to konsekwencją tego, że projekt jest przedmiotem praw autorskich.
Brak jakiejkolwiek umowy z projektantem, może oznaczać, że strony nie uregulowały kwestii majątkowych praw autorskich do projektu. Ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych przewiduje wymóg formy pisemnej pod rygorem nieważności jeśli chodzi o umowy przenoszące własność majątkowych praw autorskich lub umowy licencyjne (wyjątek dotyczy umów licencyjnych niewyłącznych).
Musisz wiedzieć, że w prawie autorskim istnieje jednak pewna furtka dla tych, którzy nie zawarli na piśmie jakiejkolwiek umowy w przedmiocie majątkowych praw autorskich.
Otóż, tylko umowa licencyjna wyłączna wymaga zachowania formy pisemnej pod rygorem nieważności. Zatem umowa licencyjna niewyłączna może zostać zawarta ustnie.
Prawo autorskie dzieli bowiem licencje na licencję wyłączną i licencję niewyłączną.
Licencja niewyłączna oznacza, że projektant może upoważnić nie tylko Ciebie do korzystania z projektu.
Jeśli projektant udzielił Ci takiej licencji, to projektant może sprzedać projekt domu także komu innemu.
Tak samo będzie jeśli nie podpisałeś z projektantem jakiejkolwiek umowy dotyczącej majątkowych praw autorskich (przeniesienie praw, licencja).
Zadziała tutaj domniemanie, że projektant udzielił licencji niewyłącznej.
Do uznania licencji za wyłączną konieczne jest zastrzeżenie, że wprowadzono wyłączność korzystania. Licencja wyłączna oznacza, że w trakcie jej trwania, twórca nie udzieli licencji żadnej innej osobie.
Projekt domu tylko dla mnie
Projektant stworzy projekt domu (nie tylko projekt domu bo projekty innych budynków także) tylko dla Ciebie, po spełnieniu pewnych wymogów.
Jednym z nich jest udzielenie Ci licencji wyłącznej w zakresie korzystania z projektu domu.
W takim przypadku, licencja na ten konkretny projekt domu nie będzie mogła zostać udzielona komu innemu.
Możesz także ustalić w umowie z projektantem, że majątkowe prawa autorskie do projektu domu zostaną na Ciebie przeniesione (umowa przeniesienia majątkowych prawa autorskich).
Jest to po prostu umowa sprzedaży.
Z kolei umowa licencyjna (z licencją wyłączną lub niewyłączną) jest „umową najmu prawa” – dotyczy ona upoważnienia do korzystania a nie sprzedaży.
W tych dwóch przypadkach projekt domu będziesz miała/miał na wyłączność. Projektant nie będzie mógł już wykorzystać takiego projektu, celem sprzedaży go komu innemu.
Musisz jednak wiedzieć, że przeniesienie majątkowych praw autorskich oraz udzielenie licencji wyłącznej do projektu domu może być rozwiązaniem drogim $$$
Wynika to z tego, że projektant traci możliwość dalszej sprzedaży takiego projektu. Pozbywa się bowiem majątkowych prawa autorskich do projektu lub udzielając licencji wyłącznej, składa Ci zapewnienie, że nikomu innemu nie udzieli już licencji do projektu.
Nie trudno się domyśleć, że dla projektanta jest to rozwiązanie mało korzystne.
Traci bowiem możliwość czerpania profitów na przyszłość z efektów swojej pracy.
Najprostszym rozwiązaniem dla projektanta będzie po prostu podwyższenie ceny takiego projektu „na wyłączność”!!!
Myślę, że to cenna uwaga dla tych, którzy chcą mieć projekt domu na wyłączność. 🙂
Wojciech Kryczek
radca prawny
***
Projekt naszego domu
Projekt naszego domu to historia, w formie podcastu.
Tą krótką historię opisałem we wpisie z dnia 18 grudnia 2017r. Związana ona jest z zakupem gotowego projektu domu. Chodzi o taki projekt jaki możesz znaleźć w internecie [Czytaj dalej…]
{ 7 komentarze… przeczytaj je poniżej albo dodaj swój }
Dzień dobry,
Czy mogę zlecić wykonanie projektu na wyłączność, aby móc go później sprzedawać?
Dzień dobry,
Jest to możliwe, jednak wymagałoby to spisania stosownej umowy z projektantem i zawarcia w umowie odpowiednich postanowień. Taka umowa zapewne trochę by kosztowała. Nie można też wykluczyć sprzeciwu projektanta gdyby usłyszał po co nabywcy taki projekt. Trzeba też pamiętać, że projekt tworzony dla konkretnej inwestycji, musi odpowiadać wymogom miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego.
Pozdrawiam
Wojtek
Dzień dobry,
Posiadam indywidualny projekt domu, nie było umowy zawartej z projektantem. Moje pytanie brzmi czy mogę sprzedawać mój projekt z pełną dokumentacją w wersji elektronicznej (pdf)?
Projekt taki powinien zostać raczej sprzedany wraz z działką gruntu jeśli miałby służyć nabywcy. Wynika to z ustawy o prawie autorskim z którego wynika, że nabycie od projektanta projektu, obejmuje prawo zastosowania go tylko do jednej budowy. Tak się oczywiście dzieje jeśli nie ma zawartej odpowiedniej umowy z projektantem w której uregulowano by kwestie wykorzystania majątkowych praw autorskich.
Pozdrawiam
Wojtek
Witam. Zakupiliśmy z żoną gotowy projekt domu ale niestety plany sie zmienily i nie bedziemy go wykorzystywac. Czy w sytuacji gdy jestesmy podani w nim jako inwestorzy oraz gdzie ma sie znajdowac budynek mozemy taki projekt odsprzedac?
Dużo zależy od umowy z projektantem. Jeśli w umowie nie ma postanowień dotyczących przejścia na inwestora majątkowych praw autorskich i zezwolenia na dalszą odsprzedaż to dalsza sprzedaż projektu będzie obarczona wadą prawną. W przypadku domów jednorodzinnych projektanci nie przenoszą raczej majątkowych praw autorskich na inwestora. W takim przypadku projekt można zastosować do jednej budowy i sprzedaż projektu ma sens tylko wraz z działką gruntu na której budynek ma powstać. Projekt jest zawsze wykonywany pod kątem wymogów miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, albo podlega adaptacji np. gotowy. Zacząłbym najpierw od rozmowy z projektantem jak widzi taką sprzedaż. Inna sprawą jest, czy znalazł by się chętny na kupno takiego projektu.
Pozdrawiam
Czy jeśli cała koncepcja domu – bryły, układu funkcjonalnego, rzutów elewacji jest pomysłem moim, przekazanym mailowo w detalach, z prostymi nieprofesjonalnymi rysunkami i wymiarami architektowi, a on jest de facto tylko technicznym wykonawców utworu jakim jest projekt, to czy nie przysługują mi, bez przenoszenia, w jakim przynajmniej ułamku prawa autorskie (majątkowe i osobiste) do projektu? Czy architekt może się sprzeciwić takiemu podziałowi (np. 30/70 albo 50/50) jeśli jestem w stanie wykazać, że pierwsze koncepcje, które finalnie znalazły się w projekcie, wyszły ode mnie?