Odzyskiwanie należności od kontrahentów z Unii Europejskiej w ramach europejskich postępowań w sprawach transgranicznych

W czerwcu zamieściłem wpis o właściwości sądów w sytuacjach gdy jedną ze stron sporu jest polski przedsiębiorca a drugą przedsiębiorca z innego kraju Unii Europejskiej. Dzisiaj chciałem napisać o dwóch postępowaniach, które można zastosować w przypadkach gdy pojawia się element międzynarodowy. Chodzi o europejskie postępowanie nakazowe oraz europejskie postępowanie w sprawie drobnych roszczeń. Są to europejskie postępowania w sprawach transgranicznych.

Jednak co to znaczy, że sprawa jest transgraniczna. Sprawa jest transgraniczna, gdy przynajmniej jedna ze stron ma miejsce zamieszkania lub miejsce stałego pobytu (zwykłego pobytu) w państwie członkowskim innym niż państwo członkowskie sądu rozpoznającego sprawę.

Postępowania w sprawach transgranicznych wprowadzono, aby uprościć i ułatwić odzyskiwanie należności. Będąc przedsiębiorcą możesz wykorzystać te dwa postępowania do sprawniejszego dochodzenia swoich należności od swojego partnera biznesowego z innego kraju Unii Europejskiej.

Europejskie postępowanie nakazowe uregulowane jest w przepisach Kodeksu postępowania cywilnego (art. 505¹⁴ – 505²⁰) oraz Rozporządzenia (WE) nr 1896/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 12 grudnia 2006 r. ustanawiającego postępowanie w sprawie europejskiego nakazu zapłaty.

Według obowiązujących regulacji, postępowanie w sprawie europejskiego nakazu zapłaty wprowadzono w celu dochodzenia roszczeń pieniężnych o oznaczonej wysokości, które są wymagalne w chwili wniesienia pozwu o wydanie europejskiego nakazu zapłaty.

Europejskie postępowanie nakazowe nie ma zastosowania do spraw:

1. skarbowych, celnych lub administracyjnych, ani dotyczących odpowiedzialności państwa za działania i zaniechania przy wykonywaniu władzy publicznej,
2. dotyczących praw majątkowych wynikających ze stosunków małżeńskich, testamentów i dziedziczenia,
3. upadłości, postępowania związanego z likwidacją niewypłacalnych spółek lub innych osób prawnych, postępowań pojednawczych,
4. układów oraz innych analogicznych postępowań,
5. zabezpieczenia społecznego,
6. roszczeń wynikających z zobowiązań pozaumownych, chyba że są one przedmiotem umowy między stronami lub nastąpiło uznanie długu lub dotyczą długów oznaczonych wynikających ze współwłasności mienia.

Od pozwu pobiera się pełną opłatę, połowę opłaty pobiera się od wniosku o uchylenie europejskiego nakazu zapłaty a w przypadku jeżeli uprawomocnił się europejski nakaz zapłaty, sąd z urzędu zwraca stronie trzy czwarte uiszczonej opłaty od pozwu w europejskim postępowaniu nakazowym.

Jeśli otrzymasz taki europejski nakaz zapłaty, to możesz wnieść do sądu, który go wydał sprzeciw od europejskiego nakazu zapłaty. Sprzeciw musisz złożyć w terminie 30 dni od doręczenia nakazu zapłaty.

Formularz pozwu w europejskim postępowaniu nakazowym oraz inne formularze obowiązujące w tym postępowaniu, możesz pobrać tutaj, na tej stronie możesz także wypełnić formularze on-line.

Europejskie postępowanie w sprawie drobnych roszczeń uregulowane jest w przepisach Kodeksu postępowania cywilnego (art. 505²¹ – 505^27a) oraz Rozporządzenia (WE) nr 861/2007 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 lipca 2007 r. ustanawiającego europejskie postępowanie w sprawie drobnych roszczeń.

Postępowanie to stosuje się gdy wartość przedmiotu sporu, z wyłączeniem odsetek, wydatków i nakładów nie przekracza kwoty 2000 EURO.

Europejskie postępowanie w sprawie drobnych roszczeń nie ma zastosowania do spraw:

1. stanu cywilnego, zdolności prawnej i zdolności do czynności prawnych oraz przedstawicielstwa ustawowego osób fizycznych,
2. praw majątkowych wynikających ze stosunków małżeńskich, testamentów i dziedziczenia oraz obowiązków alimentacyjnych,
3. upadłości, układów i innych podobnych postępowań,
4. ubezpieczeń społecznych,
5. sądownictwa polubownego,
6. prawa pracy,
7. najmu lub dzierżawy nieruchomości, z wyłączeniem powództw dotyczących roszczeń pieniężnych,
8. naruszenia prywatności i dóbr osobistych, w tym zniesławienia.

Od pozwu pobiera się opłatę stałą w kwocie 100 PLN. Jeśli otrzymasz pozew, to możesz wnieść do sądu odpowiedź na pozew w terminie 30 dni od doręczenia formularza pozwu. Wydany wyrok można zaskarżyć apelacją.

Postępowania te mają zastosowanie do wszystkich państw członkowskich Unii Europejskiej z wyjątkiem Danii.

Formularz pozwu w europejskim postępowaniu w sprawie drobnych roszczeń oraz inne formularze obowiązujące w tym postępowaniu, możesz pobrać tutaj, na tej stronie możesz także wypełnić formularze on-line.

W powołanych wyżej rozporządzeniach znajdują się załączniki z wzorami formularzy pozwu i innych pism procesowych. Chcąc skorzystać z jednego z wymienionych wyżej postępowań musisz bowiem korzystać z formularzy.

Dochodząc należności od swojego kontrahenta z Unii Europejskiej (poza Danią), masz więc do wyboru postępowania uregulowane przez:

1. prawo krajowe: postępowanie „zwykłe”, postępowanie nakazowe, postępowanie upominawcze, postępowanie uproszczone, elektroniczne postępowanie upominawcze,
2. prawo wspólnotowe: europejskie postępowanie nakazowe, europejskie postępowanie w sprawie drobnych roszczeń.

Europejskie postępowanie nakazowe oraz europejskie postępowanie w sprawie drobnych roszczeń są alternatywą dla postępowań przewidzianych przez prawo krajowe pkt 1. Mając zagranicznego kontrahenta możesz równie dobrze korzystać z postępowań regulowanych tylko przez polskie prawo krajowe a Sąd możesz wybrać polski o ile spełnione są warunki przewidziane w przepisach rozporządzenia Bruksela I.