Nierzadko się zdarza, że strony umowy mają problem ze stwierdzeniem, czy zawarta umowa to umowa o roboty budowlane czy umowa o dzieło. Obie umowy wykazują przecież wiele podobieństw.
Jedna z podstawowych różnic dotyczy różnych okresów przedawnienia roszczeń majątkowych każdej z tych umów.
O przedawnieniu możesz przeczytać mój wpis Początek biegu terminu przedawnienia w umowie o roboty budowlane i w umowie o dzieło.
Minęły już dwa pełne tygodnie odkąd prowadzę kancelarię w nowej lokalizacji w Częstochowie. Znalazłem już nawet dwa tematy do nowych wpisów na moim blogu. Ten jest pierwszy.
Tak się stało, że musiałem sobie nieco odświeżyć swoją wiedzę. Chodziło o to, czy wykonawca, zawarł umowę o roboty budowlane (ewentualnie umowę o dzieło), czy może umowę dostawy.
Umowa o roboty budowlane, czy umowa o świadczenie usług
Jaka to umowa?
Przedstawię Ci w skrócie o co chodziło w sprawie.
Wykonawca realizował obiekt budowlany. Jak to zwykle w takich sytuacjach bywa, zaangażował kilku podwykonawców.
Podwykonawcy Ci mieli zrealizować ściśle określone elementy budynku. Jeden wykonywał fundamenty, inny klatki schodowe, a jeszcze inny stropy. Niektórzy dostarczali także materiał na budowę, oprócz faktycznego wykonawstwa prac.
Jeden z tych podwykonawców wniósł przeciwko inwestorowi pozew o zapłatę zaległego wynagrodzenia. Jak się domyślasz, nie zapłacił mu wykonawca.
Nie ma potrzeby żebym przedstawiał Ci wszystkie szczegóły. Problem dotyczył zakwalifikowania zawartej umowy jako umowy o roboty budowlane. Inwestor twierdził bowiem, że podwykonawcę z wykonawcą łączyła umowa dostawy.
Jeśli byłaby to umowa dostawy a nie umowa o roboty budowlane, to podwykonawcy nie należałoby się wynagrodzenie od inwestora.
Czytaj też: Umowa podwykonawcza, rzecz o tym jak powstała pewna umowa
Czy umowa o roboty budowlane musi być realizowana w całości przez jeden podmiot
W tym miejscu powiem Ci, że umowę należało zakwalifikować jako umowę o roboty budowlane.
Nie miało tutaj znaczenia, że podwykonawca realizował tylko część obiektu budowlanego.
Musisz pamiętać, że świadczenie wykonawcy z umowy o roboty budowlane w postaci np. budowy dużego obiektu magazynowego ma charakter podzielny. Może być więc spełniane częściowo.
Tak też się dzieje w praktyce, że kilku wykonawców (konsorcjum budowlane) oraz podwykonawców przystępuje do wykonania obiektu budowlanego. Każdy wykonuje określony fragment lub wyodrębnioną część obiektu. Wszystkie te fragmenty i części składają się jednak na ostateczny rezultat.
Jak widzisz, żeby mówić o umowie o roboty budowlane nie jest konieczne wykonanie obiektu budowlanego w całości przez jednego wykonawcę. Zauważył to np. Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 19 marca 2004 r. (sygn. akt IV CSK 172/03).
Czy umowa z podwykonawcą to zawsze umowa o roboty budowlane
Wspomniałem także, że w wykonanie obiektu budowlanego może być także zaangażowanych wielu podwykonawców. Działają oni w oparciu o umowy podwykonawcze.
Musisz wiedzieć, że wielu podwykonawców realizuje swoje roboty na podstawie umowy o dzieło. Nie zawsze jest to umowa o roboty budowlane. W orzecznictwie sądów przyjmuje się, że również taki podwykonawca korzysta z dobrodziejstwa jakie daje solidarna odpowiedzialność inwestora i wykonawcy za zapłatę wynagrodzenia.
„Jeśli rezultat świadczenia podwykonawcy wchodzi w skład obiektu budowlanego realizowanego przez wykonawcę, to w efekcie powstaje obowiązek inwestora w postaci dokonania zapłaty wynagrodzenia dla podwykonawcy. Inwestor i wykonawca zostają związani węzłem solidarności w zakresie wypłaty wynagrodzenia dla podwykonawcy.”
Solidarna odpowiedzialność inwestora i wykonawcy za zapłatę wynagrodzenia podwykonawcy powstaje jeśli umowa podwykonawcza ma charakter umowy o dzieło lub umowy o roboty budowlane. Pomijam w tym miejscu konieczność spełnienia innych ustawowych warunków, koniecznych do powstania solidarnej odpowiedzialności.
Decyduje bowiem to, że zakres robót podwykonawcy stanowi część obiektu realizowanego przez wykonawcę w ramach umowy o roboty budowlane zawartej z inwestorem. Solidarna odpowiedzialność w ramach art. 6471 k.c. nie powstanie, jeśli podwykonawca zawarł z wykonawcą umowę dostawy lub inną o świadczenie usług opartą na umowie zlecenia.
Zobacz też: Wzór umowy podwykonawczej
Umowa o roboty budowlane jest „umową rezultatu” w przeciwieństwie do umowy o świadczenie usług opartej na zleceniu, która jest umową „starannego działania”.
Wojciech Kryczek
radca prawny
***
Umowa zlecenie
Umowa zlecenie czy też umowa zlecenia, jest jedną z najpowszechniej stosowanych umów w obrocie gospodarczym.
Musisz pamiętać, że od strony prawnej umowa zlecenie to taka umowa, w której przyjmujący zlecenie zobowiązuje się do dokonania określonej czynności prawnej dla dającego zlecenie [Czytaj dalej…]
{ 0 komentarze… dodaj teraz swój }