Kara umowna jest tym rodzajem zastrzeżenia, które może zabezpieczać realizację nie tylko umowy o roboty budowlane, ale i innych umów. Zastrzegając w umowie karę umowną jesteś zadowolony z tego faktu. Nie zastanawiasz się i raczej chyba nie zdajesz sobie sprawy z tego jakiego rodzaju karę umowną zawiera umowa. Czy też jakiego rodzaju konsekwencje mogą wiązać się z dochodzeniem kary umownej.
Zauważyłem, że najczęściej stosowane są dwa rodzaje kar umownych.
Jednym z nich jest po prostu umieszczenie w umowie zapisu przewidującego naliczenie kary umownej za nie wywiązanie się z jakiegoś obowiązku. Brak jest dodatkowych zapisów umownych odnoszących się do wzajemnych relacji:
Kara umowna – Naprawienie szkody na zasadach ogólnych
Jest to podstawowy rodzaj kary umownej przewidzianej w Kodeksie cywilnym. Przy takiej karze umownej jako wierzyciel nie możesz żądać od dłużnika zapłaty odszkodowania w większym rozmiarze niż zastrzeżona kara umowna. Dzieje się tak nawet w przypadku, gdy poniesiesz szkodę przewyższającą wartość kary umownej i masz mocne dowody na udowodnienie wysokości tej szkody. W piśmiennictwie taką karę umowną określa się jako kara wyłączna.
Z drugim rodzajem kary umownej masz do czynienia jeśli umowa zawiera zapis, zgodnie z którym obok kary umownej możesz dochodzić odszkodowania uzupełniającego – w wysokości do rzeczywiście poniesionej szkody. Na określenie tego rodzaju kary umownej używa się określenia kara zaliczalna. O istnieniu tego rodzaju kary może świadczy zapis:
„Zapłata kary umownej nie pozbawia Stron prawa dochodzenia na zasadach ogólnych odszkodowania przekraczającego wysokość zastrzeżonych kar umownych do wysokości poniesionej szkody.”
Rzadziej spotykałem się w umowach z zapisami o karze umownej tzw. kumulatywnej. W takim przypadku możesz żądać zapłaty kary umownej oraz naprawienia całości szkody na zasadach ogólnych i to niezależnie od wysokości obydwu. W tym przypadku naprawienie szkody na zasadach ogólnych ma charakter pełny a nie uzupełniający tak jak w przypadku kary umownej zaliczalnej. Dopuszczalność zastrzegania tego rodzaju kary umownej może być jednak ograniczona ze względu na sprzeczność z zasadami współżycia społecznego.
Występuje jeszcze kara umowna alternatywna. Jako uprawniony do naliczenia kary umownej masz wybór czy żądać zapłaty kary umownej czy też żądać odszkodowania na zasadach ogólnych. Wybranie jednego rodzaju żądania eliminuje możliwość skorzystania z drugiego. Domagając się odszkodowania na zasadach ogólnych nie będziesz miał możliwości zapłaty kary umownej i na odwrót.
Myślę, że to krótkie omówienie możliwych do zastosowania kar umownych pozwoli Ci lepiej zorientować się jakiego rodzaju karę umowną zastrzec w umowie o roboty budowlane, choć nie tylko w tej umowie.
{ 0 komentarze… dodaj teraz swój }